Study Visit International Countryside
Στο Ευρωπαικό πρόγραμμα ”Study Visit International Countryside”, στην Φιλανδία τον Κυπριακό Οργανισμό Κέντρων Νεότητας εκπροσώπησαν η Μαρία Χριστοφόρου και ο Χαράλαμπος Χριστοφόρου απο το Κέντρο Νεότητας Ακρούντας.Διαβάστε την εμπειρία τους και βρείτε πληροφορίες για τo παράδειγμα των Youth Centers της Φιλανδίας!
Virrat, Finland, 22-26 Νοεμβρίου 2021
Study Visit International Countryside. Το “Countryside” το έχουμε (όπως και τα περισσότερα κέντρα νεότητας της Κύπρου). Με το “International” τι εννοεί; Ας πάμε στο Study Visitνα μάθουμε! Και πήγαμε… Πήραμε, λοιπόν, το αυτοκίνητο μέχρι το αεροδρόμιο και μετά 3 αεροπλάνα, περάσαμε από 4 αεροδρόμια, Λάρνακα, Αθήνα, Φρανκφούρτη, μέχρι που φτάσαμε στο Ελσίνκι. Από εκεί, πήραμε ένα τρένο, ένα μετρό και μετά από λίγο ποδαρόδρομο, φτάσαμε, επιτέλους, στο ξενοδοχείο. Και είχαν περάσει μόλις 16 ώρες από τη στιγμή που ξεκινήσαμε από τη Λεμεσό.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε τη Δευτέρα το απόγευμα, από την κεντρική πλατεία του Ελσίνκι, έξω από το σταθμό των τρένων. Εκεί, συναντηθήκαμε οι συμμετέχοντες και επιβιβαστήκαμε στο λεωφορείο, με προορισμό το Δήμο Virrat, 290 χιλιόμετρα βόρεια του Ελσίνκι. Γύρω στις 8 το βράδυ, και μετά από μια διαδρομή 3,5 ωρών, μέσα από τη φινλανδική επαρχία, με την εναλλαγή πυκνών δέντρων, ισόπεδων πλατωμάτων και αρκετών λιμνών, με ελάχιστους οικισμούς και με διάσπαρτα σπίτια, φτάσαμε στο Marttinen Youth Center, όπου θα περνούσαμε τις επόμενες τέσσερις μέρες.
Η φιλοξενία μας έγινε στο Marttinen Youth Center, ένα νησί στην ουσία, που περιβάλλεται από λίμνη στις τρεις πλευρές και κανάλι στην άλλη. Από εκεί αρχίσαμε να μπαίνουμε βαθιά στην πραγματικότητα της φινλανδικής επαρχίας. Διαμείναμε σε μικρά ξύλινα σπιτάκια, με τέσσερα δωμάτια το καθένα, σε μια “γειτονιά”, με συγκάτοικους και γείτονες τους 25 συμμετέχοντες που κατέφθασαν από 11 διαφορετικές χώρες. Με τη θερμοκρασία να κυμαίνεται καθημερινά από τους -5°C μέχρι τους 3°C και με “ηλιοφάνεια” μόλις 7 ώρες ημερησίως, ξεκινούσαμε τη μέρα μας στις 8:00 το πρωί, πριν ξημερώσει καλά-καλά, διασχίζοντας μια απόσταση 500 μέτρων, μέσα από το χιονισμένο τοπίο, για να πάμε στο κεντρικό κτήριο του συγκροτήματος, όπου βρισκόταν η κουζίνα και η τραπεζαρία.
Το πρόγραμμα ξεκινούσε στις 9:00 (με το φως του ήλιου;) με παρουσιάσεις και δραστηριότητες στα δύο ειδικά διαμορφωμένα κτήρια του συγκροτήματος, αλλά και στο ύπαιθρο! Το Study Visit διοργανώθηκε από την Εθνική Υπηρεσία της Φινλανδίας και ο σκοπός του ήταν η παρουσίαση και η προώθηση των ευκαιριών που έχουν οι οργανώσεις νεολαίας, μέσα από τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα Erasmus+ και Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης (European Solidarity Corps).
Marttinen Youth Center
To Marttinen είναι ένα από τα εννέα Κέντρα Νεότητας του Φινλανδικού Δικτύου Κέντρων Νεότητας, τα οποία εποπτεύονται και επιχορηγούνται από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Αυτά τα Κέντρα Νεότητας, δεν έχουν τους “δικούς” τους νέους. Διαθέτουν εγκαταστάσεις οι οποίες προσφέρουν διαμονή, διατροφή και άλλες υπηρεσίες, δημιουργώντας το κατάλληλο περιβάλλον για τη διοργάνωση κατασκηνώσεων, εκπαιδευτικών εκδρομών, σεμιναρίων και άλλων εκδηλώσεων. Οι εγκαταστάσεις είναι κοντά στη φύση, προσφέροντας ευκαιρίες για υπαίθριες δραστηριότητες. Επίσης, τα Κέντρα Νεότητας συμμετέχουν ή διοργανώνουν διεθνείς δράσεις, προσφέροντας την ευκαιρία σε νέους από τη Φιλανδία και όχι μόνο να συμμετέχουν.
Study Visit
Ακόμα πιο βαθιά στην πραγματικότητα της Φινλανδικής επαρχίας μπήκαμε με τις επισκέψεις μας στους γειτονικούς δήμους και τις παρουσιάσεις που έγιναν από τους τοπικούς youth workers.
Η Φινλανδία είναι μια από τις πιο “μη αστικές” χώρες της Ευρώπης. Χαρακτηρίζεται ως η “χώρα των χιλιάδων λιμνών” (στην πραγματικότητα υπάρχουν καταγεγραμμένες 187.888 λίμνες) και των δασών. Με πληθυσμό 5,4 εκατομμύρια κατοίκους, μόλις το ένα εκατομμύριο ζει στο μητροπολιτικό κέντρο του Ελσίνκι. Ο υπόλοιπος πληθυσμός είναι διασκορπισμένος στην εξοχή, που αποτελεί το 90% του εδάφους, ενώ η καλλιεργήσιμη γη καλύπτει μόλις το 8%. Η δημόσια συγκοινωνία μεταξύ των πόλεων και των γειτονικών χωριών, αλλά και με το μητροπολιτικό κέντρο, είναι περιορισμένη, κάτι που κάνει πολύ δύσκολη τη διακίνηση των κατοίκων της υπαίθρου και κυρίως των νέων. Έτσι, η κάθε περιοχή χρειάζεται να βρει τους τρόπους που θα παρέχει τις απαραίτητες υπηρεσίες και ευκαιρίες στους κατοίκους της.
Alavus
Πρώτος σταθμός των επισκέψεων μας ήταν ο Δήμος Alavus. Εκεί η youth worker μας παρουσίασε τον τρόπο λειτουργίας του Youth House του Δήμου, καθώς και τα ευρωπαϊκά προγράμματα στα οποία συμμετέχουν. Το Youth House είναι ανοικτό καθημερινά από τον Αύγουστο μέχρι το Μάιο, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες λειτουργεί summer school, με διάφορες δραστηριότητες στην εξοχή, ενώ παράλληλα διοργανώνονται youth exchanges. Οι youth workers του Alavus έχουν σταθερή συνεργασία με οργανώσεις στη Γαλλία και ανά δύο χρόνια φιλοξενούν νέους από τη Γαλλία στο δήμο τους, ενώ το ενδιάμεσο έτος, συνοδεύουν νέους από τη Φιλανδία στη Γαλλία. Οι ανταλλαγές νέων γίνονται στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+.
Γύρω στις 15:00 επισκεφθήκαμε το Youth House του Alavus. Εκεί, σε ένα μεγάλο, ενιαίο χώρο συναντήσαμε τους εφήβους της περιοχής να παίζουν μπιλιάρδο, ποδοσφαιράκι και ping-pong, να ακούνε μουσική και να συζητούν με τους φίλους τους, να παρακολουθούν προγράμματα στην τηλεόραση ή να παίζουν ηλεκτρονικά. Διακριτικά, δίπλα από τον κοινόχρηστο χώρο, βρίσκονταν τα γραφεία των youth workers – κάποιοι από τους οποίους έπαιζαν μπιλιάρδο με τα παιδιά – ενώ στο κτήριο υπήρχε και αίθουσα κινηματογράφου. Το εκπληκτικό της επίσκεψης μας, ήταν ότι οι νέοι περνούσαν το απόγευμα τους ξέγνοιαστοι, παρέα με τους φίλους τους, χωρίς να χρειάζεται να τρέχουν αγχωμένοι σε φροντιστήρια και άλλες πιεστικές δραστηριότητες.
Ähtäri
Επόμενος προορισμός ήταν ο Δήμος Ähtäri. Εκεί ενημερωθήκαμε για το πρόγραμμα Leader και τη δράση των τεσσάρων Leader Groups στην περιοχής της Νότιας Ostrobothnia, από εκπροσώπους των Leader Kuudestaan και Leader Aisapari. Το πρόγραμμα σχετίζεται με την ανάπτυξη αγροτικών περιοχών και το κάθε Leader Group ασχολείται με την καθοδήγηση και στήριξη των νέων της περιοχής για διοργάνωση τόσο τοπικών, όσο και διεθνών προγραμμάτων.
Bonus της επίσκεψής μας στο Ähtäri ήταν η ξενάγηση στο Ζωολογικό Πάρκο. Το Πάρκο λειτουργεί ως καταφύγιο άγριας ζωής, με στόχο τη διατήρηση ειδών προς εξαφάνιση. Εκεί φιλοξενούνται μεταξύ άλλων, πάντα και κόκκινα πάντα από περιοχές της Κίνας, που έχουν το ίδιο κλίμα με τη Φιλανδία, καθώς και ενδημικά είδη, όπως τάρανδοι.
.
Ruovesi
Στο Ruovesi επισκεφθήκαμε ένα εργαστήριο ραπτικής και μάθαμε για τη δράση των workshops αυτού του είδους στη Φιλανδία. Σχεδόν κάθε Δήμος, διαθέτει κάποια εργαστήρια, διαφόρων θεματικών, στα οποία οι νέοι μπορούν να διερευνήσουν τις δεξιότητες και τα ενδιαφέροντα τους, ούτως ώστε να αποφασίσουν με τι θέλουν να ασχοληθούν στη ζωή τους. Οι youth workers που εργάζονται σε αυτά τα workshops προσεγγίζουν νέους που εγκατέλειψαν την εκπαίδευση ή το στρατό, ή που αντιμετωπίζουν άλλες δυσκολίες στη ζωή τους με στόχο να τους βοηθούν να αναπτύξουν διάφορες δεξιότητες για τη ζωή, να αποφασίσουν αν θέλουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους ή να βρουν δουλειά, χωρίς όμως να παίρνουν αποφάσεις εκ μέρους τους.
Δίπλα από το εργαστήριο, λειτουργεί κατάστημα στο οποίο πωλούνται δημιουργίες των νέων που συμμετέχουν στα εργαστήρια και άλλα είδη “δεύτερης ευκαιρίας”. Tα έσοδα διατίθενται για την ανάπτυξη των εργαστηρίων και του youth work στην περιοχή.
Virrat
Τελευταίος σταθμός ήταν ο Δήμος του Virrat, όπου μάθαμε για τη στενή συνεργασία των δασκάλων και των youth workers στο Virrat και το γειτονικό Orivesi. Οι youth workers επισκέπτονται τα σχολεία για να έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν όλα τα παιδιά της περιοχής τους, και βοηθούν μαθητές και δασκάλους να επικοινωνούν καλύτερα μεταξύ τους. Οι youth workers υποστηρίζουν τους μαθητές το απόγευμα ως σύμβουλοι και συζητούν μαζί τους θέματα για οποία οι νέοι δεν μπορούν ή δεν θέλουν να συζητήσουν στο σχολείο. Επίσης βοηθούν τα παιδιά και τους εφήβους στην προετοιμασία για την ενήλικη ζωή και για το πώς θα ζουν μόνοι τους, από τις απλές ασχολίες, όπως η φροντίδα του εαυτού τους και το καθάρισμα του σπιτιού τους, μέχρι πιο σύνθετα θέματα, όπως η διαχείριση των χρημάτων τους.
Ενημερωθήκαμε, επίσης, για το Erasmus+ Accreditation που εξασφάλισαν τα τοπικά Youth Councils για τα επόμενα 7 χρόνια. Μέσω αυτής της διαπίστευσης θα κατατίθεται στο πρόγραμμα Erasmus+ ένα ετήσιο πλάνο για τις δράσεις της ομάδας και θα λαμβάνουν μια συνολική χορηγία, χωρίς να χρειάζεται να υποβάλλουν ξεχωριστές αιτήσεις για κάθε δράση ή πρόγραμμα.
Youth work
Το youth work στη Φιλανδία είναι θεσμοθετημένο σε κάθε περιοχή βάσει νόμου. Ο κάθε Δήμος πρέπει να διορίζει youth workers, οι οποίοι καλύπτουν τις ανάγκες των νέων τόσο του Δήμου, όσο και των γειτονικών χωριών και να τους παρέχει τα κατάλληλα εφόδια ώστε στηρίζουν και να βοηθούν τους νέους να εξελιχθούν. Ως αποτέλεσμα αυτού, οι περισσότεροι Δήμοι διαθέτουν Youth Houses, όπου μπορούν οι νέοι της περιοχής να περάσουν το χρόνο τους και να έρθουν σε επαφή, τόσο με συνομήλικους τους, όσο και με τους youth workers.
Επίσης, οι Δήμοι υποστηρίζουν και ενισχύουν τις προσπάθειες των youth workers για international activities, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους νέους της περιοχής να συμμετέχουν σε αυτά τα προγράμματα και να έρθουν σε επαφή με νέους από άλλες περιοχές και χώρες της Ευρώπης. Οι περισσότεροι νέοι των αγροτικών περιοχών στη Φιλανδία έχουν ελάχιστες ευκαιρίες για συμμετοχή σε δραστηριότητες εκτός της περιοχής τους, έτσι οι ευκαιρίες για συμμετοχή σε διεθνείς δραστηριότητες αποτελούν σημαντικό εφόδιο για ανάπτυξη τόσο των δεξιοτήτων, όσο και των προσωπικοτήτων τους.
Αν και η δική μας πραγματικότητα στην Κύπρο είναι αρκετά διαφορετική από αυτή στη Φιλανδία, με εντελώς διαφορετικές κλιματολογικές συνθήκες και πολύ μικρότερες αποστάσεις μεταξύ των πόλεων και των αγροτικών περιοχών, εντούτοις, το παράδειγμα του youth work και η διοργάνωση και συμμετοχή σε international activities, μπορεί να μας εμπνεύσει και να μας δώσει τα εφόδια για ανάπτυξη και των δικών μας κέντρων νεότητας.
Kείμενο: Μαρία Χριστοφόρου